Πέμπτη 31 Μαΐου 2012
ΙΙ. Από την εποχή του Λαφάργκ στην εποχή Λαγκάρντ
Posted on Μαΐου 31, 2012 by ΣΠΙΘΑΣ
1880 - 2012 : Τα συστήματα συναλλαγματικής ισοτιμίας
Όλα τα σημαντικά νομίσματα παγκοσμίως ήταν συνδεδεμένα με τον χρυσό.
Χαρακτηρίστηκε από περιόδους ανόδου και ύφεσης, ενώ τέθηκε εκτός ισχύος στις περιόδους των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Προσδιόριζε τις σταθερές ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων των 44 συμμαχικών χωρών που συμμετείχαν σε αυτό, με την λήξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου.Ταυτόχρονα ιδρύθηκαν η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το σύστημα αυτό διέφερε από το κλασικό σύστημα του κανόνα του χρυσού των αρχών του 20ου αιώνα στο ότι οι ισοτιμίες των νομισμάτων των χωρών που συμμετείχαν ήταν σταθερές μεν σε σχέση με τον χρυσό, δεν ήταν όμως τα νομίσματα τους απ’ ευθείας μετατρέψιμα σε χρυσό.
Μετατρεψιμότητα σε χρυσό διατηρούσε μόνο το αμερικάνικο δολάριο στην τιμή των 35 δολαρίων ανα ουγγιά χρυσού.
Οι υπόλοιπες χώρες καθόριζαν τις ισοτιμίες τους σε σχέση με τον χρυσό μόνο έμμεσα καθώς υπολόγιζαν την σχέση εθνικού νομίσματος ανά ουγγια χρυσού που επιθυμούσαν και όριζαν αντίστοιχα την ισοτιμία τους με το δολάριο.
Το δολάριο έτσι έγινε «παρεμβατικό νόμισμα» για την διατήρηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Ακόμα, σύμφωνα με το σύστημα αυτό οι επί μέρους χώρες μπορούσαν αν υπήρχε σχετική νομισματική αναγκαιότητα να προχωρήσουνε σε υποτίμηση του εθνικού τους νομίσματος έως και 10% χωρίς την άδεια αλλά με την επίβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Αν υπήρχε αναγκαιότητα για υποτίμηση μεγαλύτερη του 10% τότε έπρεπε να υπάρχει σχετική έγκριση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
α) Η ασιατική κρίση το 1997 ήταν μια απόδειξη της απορρύθμισης των αγορών.
"..Οσο προχωρεί το 2011, το αρχιτεκτόνημα «Μπρέτον Γουντς 2» που δημιούργησε η Ασία μετά την κρίση του 1997 δεν παραπαίει απλώς, αλλά θέτει σε κίνδυνο κρατικό πλούτο τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ρομαντικές ιδέες περί επιστροφής στο πρώτο Μπρέτον Γουντς, τον κανόνα του χρυσού, είναι μη ρεαλιστικές σε ένα παγκόσμιο σύστημα με τόση μόχλευση και αδιαφάνεια όσο το δικό μας. Το ίδιο και η διάσωση του διαδόχου του, που είδε την Ασία να δημιουργεί ντε φάκτο ισοτιμίες συνδεδεμένες με το δολάριο και να συσσωρεύει βουνά συναλλαγματικών αποθεμάτων για να τις προστατεύσει"
Από τη μια πλευρά βρίσκονται περισσότερο αναπτυγμένες οικονομίες όπως οι ΗΠΑ ή η Μεγ. Βρετανία και η Γερμανία, που αναμένουν συνέχεια της υποτονικής ζήτησης στην οικονομία τους τουλάχιστον έως τα τέλη του 2011.
Ετσι, η ανάπτυξή τους εξαρτάται άμεσα πια από τις εξαγωγές τους.
Από την άλλη, οι κορυφαίες αναδυόμενες οικονομίες του κόσμου, όπως η Κίνα, που στηρίζουν την ανάπτυξή τους εδώ και χρόνια στις εξαγωγές. Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι ένα υποτιμημένο νόμισμα καθιστά πιο φθηνές τις εξαγωγές τους στις διεθνείς αγορές.
Οι ανεπτυγμένες οικονομίες που έχουν αποθεματικά νομίσματα, «Τυπώνουν χρήμα», προκειμένου να αγοράσουν ομόλογα και άλλες αξίες από τις τράπεζες. Στόχος τους η χορήγηση άφθονης ρευστότητας, προκειμένου να αναθερμανθεί ο τραπεζικός δανεισμός και να πάρει ξανά μπρος η οικονομία τους....
Οι αναδυόμενες οικονομίες, από την πλευρά τους, απαντούν με παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος (για παράδειγμα αγοράζουν δολάρια και πωλούν το δικό τους νόμισμα), με στόχο να πέσει η αξία των νομισμάτων τους και να συντηρήσουν την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών τους.
Η κλιμάκωση αυτών των πρακτικών κορυφώνεται στη σύγκρουση της Κίνας με τις ΗΠΑ για το υποτιμημένο γουάν και κάνει αρκετούς ειδικούς να μιλούν για το ξεκίνημα ενός νομισματικού πολέμου ανάλογου με αυτόν που βίωσε η ανθρωπότητα στη δεκαετία του 1930.
* http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=211908
Α) 1880 - 1944
Ο κανόνας του χρυσού
Όλα τα σημαντικά νομίσματα παγκοσμίως ήταν συνδεδεμένα με τον χρυσό.
Χαρακτηρίστηκε από περιόδους ανόδου και ύφεσης, ενώ τέθηκε εκτός ισχύος στις περιόδους των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Το σύστημα αυτό ίσχυσε από την αρχή του 20ου αιώνα έως και τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, οπότε και σταδιακά εγκαταλείφτηκε από τις χώρες που το ακολουθούσαν έως
τότε. Μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και κυρίως από το 1920 έως το 1935
υπήρξε μια διεθνής προσπάθεια για την επαναφορά του συστήματος του
κάνονα του χρυσού με πολλά προβλήματα και πολλές δυσλειτουργίες. Έτσι καθόρισαν την αντιστοιχία 1 ουγκιάς χρυσού στα 35 δολάρια.
Β) 1944 - 1971
Σύστημα "Μπρέτον Γουντς"
Προσδιόριζε τις σταθερές ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων των 44 συμμαχικών χωρών που συμμετείχαν σε αυτό, με την λήξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου.Ταυτόχρονα ιδρύθηκαν η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το σύστημα αυτό διέφερε από το κλασικό σύστημα του κανόνα του χρυσού των αρχών του 20ου αιώνα στο ότι οι ισοτιμίες των νομισμάτων των χωρών που συμμετείχαν ήταν σταθερές μεν σε σχέση με τον χρυσό, δεν ήταν όμως τα νομίσματα τους απ’ ευθείας μετατρέψιμα σε χρυσό.
Μετατρεψιμότητα σε χρυσό διατηρούσε μόνο το αμερικάνικο δολάριο στην τιμή των 35 δολαρίων ανα ουγγιά χρυσού.
Οι υπόλοιπες χώρες καθόριζαν τις ισοτιμίες τους σε σχέση με τον χρυσό μόνο έμμεσα καθώς υπολόγιζαν την σχέση εθνικού νομίσματος ανά ουγγια χρυσού που επιθυμούσαν και όριζαν αντίστοιχα την ισοτιμία τους με το δολάριο.
Το δολάριο έτσι έγινε «παρεμβατικό νόμισμα» για την διατήρηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Ακόμα, σύμφωνα με το σύστημα αυτό οι επί μέρους χώρες μπορούσαν αν υπήρχε σχετική νομισματική αναγκαιότητα να προχωρήσουνε σε υποτίμηση του εθνικού τους νομίσματος έως και 10% χωρίς την άδεια αλλά με την επίβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Αν υπήρχε αναγκαιότητα για υποτίμηση μεγαλύτερη του 10% τότε έπρεπε να υπάρχει σχετική έγκριση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
* Σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέττον Γουντς
*Στο Μπρέτον Γουντς το δολάριο έγινε... χρυσό
Γ) 1971 - 2012
Εποχή των κυμαινόμενων συναλλαγματικών
ισοτιμιών.
Τελικά το 1971 με απόφαση του προέδρου Ρ. Νίξον, οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν την μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό και μαζί μ’ αυτήν το σύστημα σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών του Bretton Woods. Έτσι αρχίζει η νεότερη εποχή των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Η αγορά συναλλάγματος (αγγλ. Foreign exchange market, συντ.
Forex) είναι παγκόσμια χρηματοοικονομική αγορά στην οποία συμμετέχουν
όλα τα χρηματοοικονομικά κέντρα
του κόσμου και στην οποία γίνεται η αγοραπωλησία όλων των εθνικών
νομισμάτων.
Με τον όρο συναλλαγματική αγορά εννοούμε κυρίως τον κλειστό
δια-τραπεζικό κύκλο και επενδυτικές τράπεζες του πλανήτη, και το σύνολο των "οver-the-counter" (δηλαδή εξωχρηματιστηριακών, μικρότερες τράπεζες, θεσμικοί επενδυτές,
πολυεθνικές επιχειρήσεις, hedge funds κ.ο.κ.).
* Το 1971 το 90% του κεφαλαίου που είχε σχέση με διεθνείς συναλλαγές ήταν συνδεδεμένο με την πραγματική οικονομία και το 10% ήταν κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
* Σήμερα το υπολογίζεται πως πάνω από το 95% αυτών των κεφαλαίων είναι αποκλειστικά κερδοσκοπικά και μόνο ένα μικρό ποσοστό είναι συνδεδεμένο με την πραγματική οικονομία.
- Οι αγορές έχουν απορρυθμιστεί.-
α) Η ασιατική κρίση το 1997 ήταν μια απόδειξη της απορρύθμισης των αγορών.
"..Οσο προχωρεί το 2011, το αρχιτεκτόνημα «Μπρέτον Γουντς 2» που δημιούργησε η Ασία μετά την κρίση του 1997 δεν παραπαίει απλώς, αλλά θέτει σε κίνδυνο κρατικό πλούτο τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ρομαντικές ιδέες περί επιστροφής στο πρώτο Μπρέτον Γουντς, τον κανόνα του χρυσού, είναι μη ρεαλιστικές σε ένα παγκόσμιο σύστημα με τόση μόχλευση και αδιαφάνεια όσο το δικό μας. Το ίδιο και η διάσωση του διαδόχου του, που είδε την Ασία να δημιουργεί ντε φάκτο ισοτιμίες συνδεδεμένες με το δολάριο και να συσσωρεύει βουνά συναλλαγματικών αποθεμάτων για να τις προστατεύσει"
«ΠPOΪON του παρελθόντος»
χαρακτήρισε το διεθνές σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών ο πρόεδρος της Κίνας
Χου Zιντάο, όπως επισκέπτεται αύριο τις Ηνωμένες Πολιτείες.... Ως τομέα συνεργασίας το Πεκίνο αξιολογεί τη
βιομηχανία του διαστήματος."
β) Νομισματικό πόλεμο έφερε η βαθιά ύφεση
Η ΥΦΕΣΗ του 21ου αιώνα απειλεί να φέρει τον πλανήτη μπροστά σε μια σφοδρή συναλλαγματική σύγκρουση..
Νομισματικός πόλεμος είναι μια κατάσταση στις διεθνείς σχέσεις όπου οι χώρες ανταγωνίζονται μεταξύ τους προκειμένου να επιτύχουν χαμηλότερη συναλλαγματική ισοτιμία για το νόμισμά τους και να βάλουν φραγμούς στις εισαγωγές προϊόντων.
Στην τρέχουσα φάση της οικονομικής κρίσης καμιά από τις μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη δεν θέλει να έχει ισχυρό νόμισμα. Παντού η ζήτηση συρρικνώνεται, είτε λόγω της λιτότητας, είτε λόγω της ανεργίας, είτε γιατί τα εισοδήματα των πολιτών είναι χαμηλά.Από τη μια πλευρά βρίσκονται περισσότερο αναπτυγμένες οικονομίες όπως οι ΗΠΑ ή η Μεγ. Βρετανία και η Γερμανία, που αναμένουν συνέχεια της υποτονικής ζήτησης στην οικονομία τους τουλάχιστον έως τα τέλη του 2011.
Ετσι, η ανάπτυξή τους εξαρτάται άμεσα πια από τις εξαγωγές τους.
Από την άλλη, οι κορυφαίες αναδυόμενες οικονομίες του κόσμου, όπως η Κίνα, που στηρίζουν την ανάπτυξή τους εδώ και χρόνια στις εξαγωγές. Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι ένα υποτιμημένο νόμισμα καθιστά πιο φθηνές τις εξαγωγές τους στις διεθνείς αγορές.
Οι ανεπτυγμένες οικονομίες που έχουν αποθεματικά νομίσματα, «Τυπώνουν χρήμα», προκειμένου να αγοράσουν ομόλογα και άλλες αξίες από τις τράπεζες. Στόχος τους η χορήγηση άφθονης ρευστότητας, προκειμένου να αναθερμανθεί ο τραπεζικός δανεισμός και να πάρει ξανά μπρος η οικονομία τους....
Οι αναδυόμενες οικονομίες, από την πλευρά τους, απαντούν με παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος (για παράδειγμα αγοράζουν δολάρια και πωλούν το δικό τους νόμισμα), με στόχο να πέσει η αξία των νομισμάτων τους και να συντηρήσουν την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών τους.
Η κλιμάκωση αυτών των πρακτικών κορυφώνεται στη σύγκρουση της Κίνας με τις ΗΠΑ για το υποτιμημένο γουάν και κάνει αρκετούς ειδικούς να μιλούν για το ξεκίνημα ενός νομισματικού πολέμου ανάλογου με αυτόν που βίωσε η ανθρωπότητα στη δεκαετία του 1930.
* http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=211908
